Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2013

Αιρετικές σκέψεις για την εκπαίδευση για το 2ο Συνέδριο της ΔΗΜΑΡ

Διαβάζοντας τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ για την Παιδεία και την Εκπαίδευση αυτό που σκέφτηκα αμέσως ήταν πως εγώ αν ήμουν νέος και διάβαζα αυτές τις θέσεις θα τις παρατούσα στην δέκατη σειρά ή θα νίσταζα μετά  από λίγη ώρα.
Θέσεις τεχνοκρατικές δίχως όραμα και έμπνευση που απλώς διαπιστώνουν τα κακώς κείμενα και προτείνουν διορθώσεις.
Αυτό λοιπόν χρειάζεται η εκπαίδευση; Κάποιες διορθώσεις, λίγο εξορθολογισμό και κάτι από μεράκι;
Λάθος!!!!
Δεν μπορεί σήμερα να προχωρά η ανανεωτική αριστερά σε συνέδριο και να μην έχει ρηξικέλευθες προτάσεις για την εκπαίδευση. Επειδή είμαι γνώστης κυρίως της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης θα αναφερθώ κυρίως σε αυτή χωρίς να σημαίνει ότι δεν ισχύουν τα ίδια και για την δευτεροβάθμια.
 1) Η εκπαίδευση στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες έχει δομηθεί στα πρότυπα της βιομηχανικής παραγωγής όπου όλα είναι μια αλυσίδα και υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία εξέλιξης του προϊόντος  κατά την μεταφορά του με τον ιμάντα όπου τα σκάρτα πετιούνται και τα καλά προωθούνται.
2) Η διαδικασία της εκπαίδευσης είναι πλήρως ελεγχόμενη από τα κεντρικά κρατικά όργανα (Υπ. Παιδείας) έτσι ώστε η παραμικρή διαφοροποίηση να είναι πειθαρχικά ελεγχόμενη.
3) Δεν δικαιολογείται καμία προώθηση μαθητών οι οποίοι είναι άριστοι και δικαιούνται εκτόξευσης και όχι καθήλωσης.
4) Δεν ευνοούνται και δεν επιβραβεύονται εκπαιδευτικοί που ξεφεύγουν από τον μέσο όρο και τολμούν να κάνουν κάτι διαφορετικό, καινοτόμο, δημιουργικό και αποτελεσματικό.
5) Δεν υπάρχει καμία αξιολόγηση τόσο της εκπαιδευτικής διαδικασίας όσο και των συνθηκών μέσα στις οποίες συντελείται η εκπαίδευση.

Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι η εκπαίδευση στη χώρα μας να έχει εξελιχθεί ως προς την υλικοτεχνική υποδομή, τις μορφές μετάδοσης της γνώσης και της ψυχολογικής και κοινωνικής αντιμετώπισης των μαθητών σύμφωνα και με τις αλλαγές στάσεων, συμπεριφορών και οικονομικής κατάστασης της κοινωνίας μας αλλά ο βασικός πυρήνας της συνεχίζει να είναι συγκεντρωτικός, αυταρχικός, γραφειοκρατικός, ασφυκτικά ελεγχόμενος, στηριζόμενος σε βιομηχανικού τύπου παραγωγή καταναλωτικών αγαθών (μαθητές που θα καταναλωθούν από την αγορά).
Προτάσεις δεν είμαι αρμόδιος να κάνω αλλά με εργαλείο τη λογική θα πρότεινα:
Α) Καμιά σχέση η ηλικία με το επίπεδο προσφοράς εκπαίδευσης. Συνολική αξιολόγηση του παιδιού (συναισθηματική ωρίμανση, γνώσεις, κοινωνικό υπόβαθρο, ικανότητες, δείκτης νοημοσύνης, κλπ)
Β) Καμιά σχέση η ηλικία με την τάξη που θα πηγαίνει ο κάθε μαθητής, θα μπορούσε να είναι μικτή και οι προχωρημένοι μαθητές να ενισχύουν τους αργοπορημένους).
Γ) Ας αφήσουμε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν. Το υπουργείο να θέτει τους σκοπούς και τους στόχους της εκπαίδευσης αλλά οι σύλλογοι διδασκόντων του κάθε σχολείου και ο καθένας εκπαιδευτικός ξεχωριστά να αποφασίζει τους τρόπους , τα κείμενα, τις ασκήσεις, τις στρατηγικές που θα αποφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα και οι γονείς να έχουν τη δυνατότητα να στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο της επιλογής τους( ακόμα και στο μεσαίωνα οι γονείς διάλεγαν σε ποιον μάστορα θα πάει ο γιος τους για μαθητεία).
Δ) Η αξιολόγηση να αφορά την επίτευξη των στόχων και να συνδράμει τα σχολεία που έχουν απτά αποτελέσματα με έξτρα ενισχύσεις, οι καλές πρακτικές να διαδίδονται και γενικά να υπάρχει πλήρης διάχυση των διαδικασιών και πρακτικών που επιφέρουν αποτελέσματα.
Ε) Σε κάθε τόπο να δίνεται η δυνατότητα να προβάλλει ειδικούς τοπικούς στόχους ( πχ τοπικής ιστορίας, επαγγελματικής κατάρτισης, εκμάθησης 2ης ξένης γλώσσας).

Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν μια αποκεντρωμένη δημοκρατική Εκπαίδευση στην οποία δεν θα έχει λόγο μόνο η τοπική και κεντρική εξουσία αλλά και οι ίδιοι οι μαθητές που θα αναζητούν, θα αξιολογούν και θα προτείνουν στόχους (πιστοποίηση γνώσης ξένης γλώσσας στην Γ΄Γυμνασίου, πιστοποίηση Η/Υ, κλπ) καθώς και οι γονείς που αφού θα είναι κοινωνοί της κοινωνικής λογοδοσίας των συλλόγων διδασκόντων θα μπορούν να προτείνουν αλλαγές, να υποδεικνύουν κακές πρακτικές, να δηλώνουν τις ανάγκες τους και τις ελπίδες τους και να απαιτούν και να διεκδικούν φυσικά ανάγκες των παιδιών τους που δεν καλύπτει το σημερινό σχολείο (μουσική, χορός, αισθητική αγωγή κλπ).
Επίσης θα έπρεπε να είναι πιο σαφής η καταδίκη του παρόντος συνδικαλιστικού κινήματος των εκπαιδευτικών που θέτει πάνω από όλα την εξυπηρέτηση των κεκτημένων και όχι το δημόσιο συμφέρον και υιοθετεί πρακτικές ανυπακοής στους νόμους, άρνησης οποιουδήποτε διαλόγου και εξυπηρέτησης πολιτικών επιλογών συγκεκριμένων  κομμάτων. Το συνδικαλιστικό κίνημα των εκπαιδευτικών πρωταρχικό καθήκον έχει το καλό των μαθητών, της εκπαίδευσης, του δημοσίου συμφέροντος και των εκπαιδευτικών φυσικά αλλά με την ανάλογη σειρά και την ανάλογη αξιολόγηση. Δεν μπορεί να προέχει του δημοσίου συμφέροντος η μη μετακίνηση ενός εκπαιδευτικού παρόλο που είναι υπεράριθμος, αχρείαστος, και εν τέλη αργόμισθος.
Αυτά θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να υπάρχουν στις θέσεις ως ερωτηματικά, ως αγωνίες και ως προτάσεις.
Και βέβαια μια παράγραφος για τα δικαιώματα των μαθητών που συνθλίβονται στο γυμνάσιο και στο Λύκειο. Ας βγει ένας κατάλογος  για τους καθηγητές
Σεβόμαστε τα παιδιά
Ενδιαφερόμαστε για τα προβλήματα  των παιδιών
καταδικάζουμε τη βία και κάθε ρατσιστική συμπεριφορά πρώτα από όλα με τη δική μας στάση
θέτουμε όρους και κανόνες

αλλά ας βγει και ένας κατάλογος για τους μαθητές
σεβόμαστε τους καθηγητές μας
σεβόμαστε τους συμμαθητές μας
σεβόμαστε τη δημόσια περιουσία
διεκδικούμε ειρηνικά και δημοκρατικά


Χρήστος Χατζηγεωργίου